زاغه نام شهری است در استان لرستان
زاغه لرستان
زاغه نام شهری است در استان لرستان. این شهر مرکز بخش زاغه از توابع شهرستان خرم‌آباد است و در سرشماری ۱۳۷۵ خورشیدی ۳۰۰۴ نفر جمعیت داشتنام این بخش ممکن است به دلیل تولید گندم و ذخیره آن در این محل باشد. همچنین ممکن است نام آن وجود انبار یا قرارگاهی نظامی در آن باشد. گردنه زاغه در این منطقه قرار دارد. زاغه دارای آب و هوایی سرد و کوهستانی است. زاغه بر سر شاهراه تهران - خوزستان در فاصله شهرهای بروجرد تا خرم آباد قرار گرفته‌است.
اهالی زاغه با زبانهای لری و لکی تکلم می‌کنند. جمعیت زاغه حدود ۸۰۰۰ نفر است که بیشتر از دو طایفه بیرانوند و دالوند تشکیل شده‌اند. طبیعت زاغه در حال از بین رفتن است. وجود تپهٔ باستانی در این شهر باعث پر آوازه شدن این شهر در مناطق اطراف شده‌است.
 زاغه  |
نام يکي از بخشهاي شهرستان خرم آباد است . اين بخش در خاور شهرستان و محدود است از شمال به بخش چقلوندي از خاور به منطقه بروجرد از باختر به بخش حومه و از جنوب به بخش پاپي . موقعيت طبيعي آن کوهستاني و هواي قسمتي از آن گرمسير و قسمت ديگر معتدل و قسمتي نيز سردسير است . آب آن از سراب هاي ميرک و طويله وفائي شاه و رودخانه کيان و چندين سراب ديگر تامين ميشود و محصول عمده اش غلات و لبنيات است . اين بخش از 4 دهستان و 90 آبادي بشرح زير تشکيل گرديده :
1- دهستان دالوند 30 ده 5900 نفر
2- دهستان سگوند 35 ده 6100نفر
3- دهستان رازان 9 ده 900 نفر
4- دهستان قائدرحمت 16 ده 2700 نفر
ساکنين اين بخش از طوايف دالوند، سگوند،قائدرحمت و رازان ميباشند. (از فرهنگ جغرافيائي ايران ج 6)
زاغه دارای چندین تپهای قدیمی از جمله تپه روستای نوماله وکلاه فرنگی وده نو ایوانی
وتپه هفت چشمه
که قبلا نوزادان را در ان دفن می کردند تپه کله جو تپه وسط زاغه وتپه رنگرزان
وتپه اسلام اباد (چشمه کیزه) تپهای گور کش چندین هستند
ناگفته نماند تپهای روستای هفت چشمه چهار عدد هستند
شرط می بندم که میراث فرهنگی حتا اسمی از اینها
را نمی داند
غارهای این بخش هم چندین غار تفریحی هستند که یکی از انها دست کمی از
غار علی صدر همدانندارد که اگر توجهی می شد برای استان کلی درامد دارد
این غار در روستای زرین اباد زاغه هست به نام گاو میر در قدیم
تعدادی گاو گویادر این غار گم می شود ودیگر بیرون نم ایند
به همین دلیل این اسم را بر او گذاشته اند
غار قارین که زمان شاه امریکایها
سال ۱۳۵۸ از ان طلا استخراج می کردند
غار یار علی یک غارناشناخته است در بین روستاری باغ پشم ویارعلی
یکی ازبزرگترین سد های ایران به نام سد ایوشان که حدود هفت سال هست
شروع شده و حدود ۳یا۴سال دیگربه اتمام می رسد
این سد نصف کشاورزی این شهر
از نظر اب شرب وکشاورزی تامین خواهد کرد
اگر مسئولین تصمیم درستی در قبال این همه چشم انداز بگیرند
زاغه شهر بزرگی خواهد شد بدون هیچ کمکی ازطرف دولت
بهترین زمینهای کشاورزی را داراست مردمی باسواد وبا شعور بالا دارد
دامداری ودامپروری این شهر کوچک با دیگر استانها رقابت می کند
دربهار برای دامداران کوهای ان بهترین چراگاه در ایران است
اگر از جنگلهای بلوط رازان وگورکش وقارین مواظبت شود
طی سه یا پنج سال میتواند میوه بلوط وچوب ان را صادر کند
چرا از نعمت های زیادی که در این شهر کوچک هست
به درستی استفاده نمی شود
به راستی میراث فرهنگی لرستان چکار انجام میدهد
چند سال پیش اداره راه برای پرکردن چالها تپه ای به نام مخلته در
بین روستای پل هرو ونواله را
بار کامیونها کرد وبرد شخص پدرم شاهد این ماجرا بوده
چنین کاری درست هست در حق این مردم مظلوم
تپه رنگرزان وپاتپه ونوماله هرساله چندین تن از خاکش صرف کاهگل میشود
تخریب قبرهای قدیم در گورکش به وسیله
قاچاق فروشان زیرخاکی
زاغه دارای امزشگاهای خوب نیست درصورتی که باسوادان بسیار دارد
درارای یک زمین درست ورزشی نیست بعداز انقلاب اسلامی دولت یک شهرک صنعتی
در روستای کله جو درست کرده ان هم یک کارگر بومی ندارد بجز نگهبانان ان شرکت ودر
حال تعطیل هست بخش زاغه دارای مردم صدرصد شیعه وباسواد با فرهنگ وطن دوست
با امار شهیدانش خود پیداست ولی نمیدانم چرا دولت به حال این مردم فکری نمیکند
درصد بیکاری جوانان این شهر بیش از حد است
درصورتی که این شهر وکل بخش احتیاج به معلم مهندس کارمند وکارگر
غیر بومی ندارد
کمتر خانه ای هست که یک یا دو لیسانس بیکار نداشته باشد
امیدواریم که هرچه زودتر دولت فکری به حال این مردم بکند
وجوانان این دیار را از کارگری ازاد در شهرهای دور ونزدیک نجات دهد
گردنه زاغه بخشی از جاده خرم‌آباد به بروجرد است که در منطقهٔ کوهستانی
زاغه قرار گرفته‌است این گردنه به همراه گردنه‌های رازان و زالیان سه محور کوهستانی عمده استان لرستان هستند که بر سر شاهراه سراسری تهران به خوزستان قرار گرفته‌اند.
در جغرافیای غرب ایران ص ۲۹ آمده: پونه‌کوه و دریاکوه ارتفاعاتشان کمتر از کوه «چهل نابالغان و گروکوه» است و جاده‌هائی به ارتفاع ۲۶۹۰ متر پس از عبور از بروجرد از آنها عبور کرده و به خرم آباد وصل میشود مانند گردنه زاغه در جنوب اشتران کوه و قلیان کوه موازی با آن واقع شده‌است
قایدرحمت، دهستانی است از توابع بخش زاغه
جمعیت قائدرحمت ۷.۳۸۱
گردنه رازان بخشی از جاده بروجرد به خرم آباد است که در بخش زاغه قرار دارد. نام این گردنه برگرفته از روستای رازان در کناره آن است. این گردنه در زمستانها برفگیر است و در بارشهای سنگین برف بسته میشود. تلمبه خانه رازان در این منطقه قرار دارد
رازان، دهستانی است از توابع بخش زاغه
جمعیت
براساس سرشماری سال ۱۳۸۵ جمعیت آن ۳٬۱۰۲ نفر (۶۹۴ خانوار) بوده‌است
روستاهای بخش زاغه ، دهستان رازان
-
رنگ رزان سفلی
- صفرآباد
- آب کت
- رازان
- سرگرفته
- عسگرآباد
- مله سرخه
- میراحمدی
- باغ پشم
- عیوشان سیل
- یارعلی
- تاجوی سفلی
- تاجوی علیا
- جونو
- قلعه جهانبخش
- دهنو
- سیل کبود
- شاه قلی
- علی آباد پرسانه
- قلعه حاجی رحمت اله
- قلعه علی
- کبودلر
- قلعه آسا
- میراحمدی
- غیبی
- باده
- ده سفید سفلی
- ده سفید علیا
- ده سفید وسطی
- زردآباد
- شیرخانی
- کولاگه
- گرم آبله علیا
- گرم ابله سفلی
- خره سیاه
- دانگی اکبرآباد
- کوامینه
- گیرچان
- میان گران
- میل میلک
- فره کش سفلی
- فره کش علیا (سیدان)
- امیرآباد
- تقی آباد
- جمشید آباد حیدر
- جمشید آباد میرزا
- ریگ سفید
- سرآب کیان
- سیرک
- فتح آّباد
- کیان
- محمدآباد
- ملک آباد
-
هادی آباد
روستاهای بخش زاغه ، دهستان قائدرحمت
- چکه سیاه (قلعه هادی)
- کی کمدر
- ایناتان
- باغ
- خاجتان
- علی آباد
- بگ رضا
- ایوشان گلستان
- قبررمضان
- قلعه دوستی
- اسلام آباد سفلی
- اسلام آباد علیا
- ایوانی
- ده نو
- زرین آباد
- گاومیر
- نوماله
- هفت چشمه
- گل دره
- اسلام آباد علیا
- چغلوند رود سفلی
- تلمبه خانه رازان
- نوماله سفلی
- خاج دره
- خلیلان سفلی
- خلیلان علیا
- رنگرزان وسطی
- پل هرو (سیاه گوشی)
- کله جوب
- یبد گیجه
- خرسدر
- خرسدر دره دیمه
- دره عباس
- دولیسکان سفلی
- دولیسکان علیا
- سرتنگ بیدگیجه
- سیل رضا
- کله جوب سفلی
- سیل کریم
- یک برجی
- دولیسکان وسطی
این مناظرزیبا را در وب لرنا ببینید