توضیح: (علاقمندان و محققین می‌توانند تاریخچه‌ی ورزش در ایران و لرستان همراه با تصاویری جالب در این زمینه، نام رؤسای تربیت‌بدنی ایران و لرستان از آغاز تا کنون و ... را در شماره‌ی ۲۱ و ۲۲ نشریه‌ی پژوهشی‌فرهنگی یافته‌نو متعلق به اداره کل فرهنگ و ارشاد اسلامی لرستان مطالعه نمایند.)

ورزش در لرستان با ورود نظامیان لشکر غرب در اوایل دوره حکومت رضاخان بصورت رسمی رایج شد. پیش از آن - در دوره قاجار - کلیه‌ی فعالیت‌های نوجوانان و جوانان به بازی‌های سازمان نیافته‌ی محلی محدود می‌شد که بیشتر در چهارچوب سرگرم شدن انجام می‌شد. کشتی پهلوانی و باستانی اولین ورزشی بود که در لرستان انجام می‌پذیرفت. ورزش‌های نوین را نظامیان در محدوده‌ی زمانی بین سال‌های ۱۳۱۰ تا ۱۳۲۵ وارد لرستان نمودند.

در سال‌های 13۲۱ تا 1325 نظامیان لشکر پنجم ارتش و بخصوص نظامیان خارجی(بیشتر انگلیسی‌ها و هندی‌ها) در محیط خارج از پادگان و کمپ‌ها به ورزش‌هایی نظیر فوتبال، دو و میدانی، کشتی، تنیس روی میز، وزنه برداری می‌پرداختند. از ۱۳۲۵ به بعد بسکتبال، والیبال و دوچرخه سواری نیز به رشته‌های یادشده اضافه شد. مردم لرستان نیز در ابتدا با تماشای فعالیت نظامیان و سپس با حضور  فرهنگیان غیربومی در مدارس، جذب ورزش گردیدند. البته در آغاز از قوانین کلی خبری نبود! مثلاً زمین فوتبال خط کشی نداشت و فقط تخلف هند به عنوان خطا اعلام می‌شد یا در بازی بسکتبال، فقط پرتاب کردن توپ به داخل حلقه کل بازی را تشکیل می‌داد و از دریبلینگ و خط کشی و... خبری نبود. جالب این که محل بازی بسکتبال، زمین‌های چمن یا خاکی بود!

شهر بروجرد به این دلیل که از سایر شهرهای استان به تهران نزدیک‌تر بود در ورزش پیشرفت سریعتری داشت. اولین رئیس تربیت بدنی و تفریحات سالم استان - آقای عبدالحسین فطرس -  اهل بروجرد بود و اشخاصی نظیر دکترعطااله رازانی، علی یزدانفر، مرحوم غلامرضا کاروان و سهرابی اولین خادمان ورزش بروجرد و لرستان محسوب می شوند که سال‌ها در خرم آباد و دورود و سایر نقاط استان مشغول فعالیت در این زمینه بودند.

در ورزش بانوان، تا دهه‌ی 40 چندان فعالیتی صورت نمی‌پذیرفت. از این تاریخ حضور مربیان ورزش در مدارس دخترانه، باعث پیشرفت سریع ورزش‌هایی نظیر والیبال، دو و میدانی، تنیس روی میز و بسکتبال در بین جامعه‌ی بانوان لرستانی گردید.  حضور  دختران لرستانی در رقابت‌های قهرمانی آموزشگاه‌های کشور سال ۱۳۴۶ در تبریز، با درخشش آن‌ها در رقابت‌های دو و میدانی همراه بود.

عده ای از حاضرین در عکس: عبدالسین فطرس رئیس وقت تربیت بدنی و تفریحات سالم لرستان(نفر اول از سمت راست)- ولی‌محمد حاتمی رئیس فرهنگ(آموزش و پرورش لرستان)- سرتیپ جهانبگلو (فرمانده لشکر)- در ترکیب منتخب شهر(پیراهن سفید): غلامحسین برنجی، غلام ترابی، شاهپور(محمد) کریمی، سیروس شجاع‌چاغروند، سروان بهارلو، محسن محجوبی، محمود شیرازی و... و در ترکیب تیم آموزشگاه‌ها(پیراهن تیره): ابراهیم صفوی، پرویز جایدری، کاظم ساکی، ناصر رهبری‌نژاد، طهمورث رستمی، توکل الماسیان و نوراله جباری ...

 

بازیکنان تیم آموزشگاه‌های بروجرد ۱۳۳۶: علی‌محمد احمدی‌طباطبائی- محسن حجازی- سیروس ستوده- سیروس اعظمی‌لرستانی- قباد گودرزی- علی و هادی مرادی- محمدعلی علویان‌قوانینی- علی مظفری- احمد جمالی- ابوتراب یاراحمدی...

منابع محمدرضا جایدری